Αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Πριν να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό πρέπει να κάνουμε διάκριση στο διαφημιστικό υλικό. Κατ' αρχήν ως διαφήμιση εννοείται η προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών με οποιοδήποτε τρόπο.

Αν η διαφήμιση πραγματοποιείται με ηλεκτρονικό τρόπο (όπως για παράδειγμα με τηλέφωνο, e-mail, SMS – MMS) τότε ο νόμος 3471/2006, για την προστασία προσωπικών δεδομένων στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, θέτει αυστηρές προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση κάθε ηλεκτρονικής επικοινωνίας με διαφημιστικό σκοπό. Για να επικοινωνήσει μια εταιρεία μαζί σας με τέτοιο τρόπο θα πρέπει να έχει λάβει τη συγκατάθεσή σας.

Αν η διαφήμιση πραγματοποιείται με άλλο, μη ηλεκτρονικό, τρόπο (όπως για παράδειγμα μέσω έντυπης αλληλογραφίας) οι εταιρείες μπορούν να σας στείλουν τέτοιο διαφημιστικό υλικό, εφόσον μπορούν να βρουν τα στοιχεία επικοινωνίας σας από κάποια δημόσια προσβάσιμη πηγή (όπως είναι  οι κατάλογοι συνδρομητών τηλεφωνίας που αναγράφουν και διευθύνσεις). Στην περίπτωση αυτή η εταιρεία θα πρέπει να σας ενημερώσει για τον τρόπο με τον οποίο βρήκε τα στοιχεία σας και να σας δώσει τη δυνατότητα να αντιταχθείτε σε επόμενες προωθητικές ενέργειες από αυτή.

Σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 3 του ν. 2472/1997 “Καθένας έχει δικαίωμα να δηλώσει στην Αρχή ότι δεδομένα που τον αφορούν δεν επιθυμεί να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας από οποιονδήποτε, για λόγους προώθησης πωλήσεως αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εξ αποστάσεως. Η Αρχή τηρεί μητρώο με τα στοιχεία ταυτότητας των ανωτέρω. Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας των σχετικών αρχείων έχουν την υποχρέωση να συμβουλεύονται πριν από κάθε επεξεργασία το εν λόγω μητρώο και να διαγράφουν από το αρχείο τους τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής.”

Η Αρχή τηρεί ένα τέτοιο μητρώο, το μητρώο του αρ. 13 ή αλλιώς τη λίστα του αρ. 13, και οι υπεύθυνοι επεξεργασίας που πραγματοποιούν προωθητικές ενέργειες είναι υποχρεωμένοι να το συμβουλεύονται πριν την αποστολή του διαφημιστικού υλικού. Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας δεν έχουν δικαίωμα να στείλουν διαφημιστικό υλικό σε άτομα που έχουν εγγραφεί στο μητρώο του άρθρου 13 και είναι υποχρεωμένοι να διαγράφουν από τους καταλόγους τους όσους είναι εγγεγραμμένοι σε αυτό.

Τονίζουμε ότι το μητρώο αυτό έχει εφαρμογή μόνο σε μη ηλεκτρονικές μεθόδους επικοινωνίας για τους πιο πάνω σκοπούς, δηλαδή το παραδοσιακό έντυπο ταχυδρομείο. Δεν καλύπτει περιπτώσεις ηλεκτρονικής επικοινωνίας, όπως το τηλέφωνο ή το e-mail, για τις οποίες απαιτείται η εκ των προτέρων ρητή συγκατάθεση του καλούμενη συνδρομητή. Για το σκοπό αυτό το αντίγραφο του μητρώου του άρθρου 13 που χορηγεί η Αρχή δεν περιέχει στοιχεία ηλεκτρονικής επικοινωνίας των εγγεγραμμένων πολιτών όπως τηλέφωνο και email.

Μάθετε περισσότερα για την δυνατότητα εγγραφής σας στη λίστα του αρ. 13.

Το άρθρα 11 παρ. 1 έως 3 του ν. 3471/2006 αναφέρουν:

1. Η χρησιμοποίηση αυτόματων συστημάτων κλήσης, ιδίως με χρήση συσκευών τηλεομοιοτυπίας (φαξ) ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και γενικότερα η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών με οποιοδήποτε μέσο ηλεκτρονικής επικοινωνίας,  χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών και για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής συγκατατεθεί εκ των προτέρων ρητώς.

2. Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών  με ανθρώπινη παρέμβαση (κλήσεων) για τους ανωτέρω σκοπούς, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής της διαθέσιμης στο κοινό υπηρεσίας ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες κλήσεις. Ο φορέας υποχρεούται να καταχωρίζει δωρεάν τις δηλώσεις αυτές σε ειδικό κατάλογο συνδρομητών, ο οποίος είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου.

3. Τα στοιχεία επαφής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκτήθηκαν νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό σε κάθε μήνυμα σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει σε αυτή τη χρήση.

Η Αρχή ερμηνεύοντας τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 11 του ν. 3471/2006 υπό το φως του αντίστοιχου άρθρου 13 της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ έκρινε ότι προς το συμφέρον του αποδέκτη μη ζητηθείσας επικοινωνίας θα πρέπει αυτή να πραγματοποιείται κατόπιν συγκατάθεσης του αποδέκτη ανεξαρτήτως του χρησιμοποιούμενου μέσου. Συνεπώς, απαιτείται συγκατάθεση του αποδέκτη για τις τηλεφωνικές κλήσεις, τα μηνύματα μέσω κινητού τηλεφώνου και τις υπόλοιπες κατηγορίες αυτοματοποιημένης επικοινωνίας που πραγματοποιούνται για διαφημιστικούς σκοπούς. Βεβαίως ισχύει η εξαίρεση που εισάγει η παρ. 3 του άρθρου 11 ως προς το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, όταν η επαφή έχει αποκτηθεί νομίμως στα πλαίσια πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής.

Άρα οποιαδήποτε τηλεφωνική επικοινωνία με σκοπό εμπορική προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών πραγματοποιείται χωρίς εσείς να έχετε ρητά δώσει τη συγκατάθεσή σας, δεν επιτρέπεται !

Θα πρέπει άμεσα να δηλώσετε σε κάθε ανεπιθύμητη επικοινωνία την εναντίωσή σας. Έχετε δικαίωμα να ρωτήσετε με ποιόν τρόπο έχουν βρει τα στοιχεία επικοινωνίας σας και με ποιο τρόπο ο διαφημιστής έχει αποκτήσει τη συγκατάθεσή σας για την πραγματοποίηση της επικοινωνίας.

Σε περίπτωση που έχετε δώσει συγκατάθεση στο παρελθόν μπορείτε να ζητήσετε εκείνη τη στιγμή να μη σας ενοχλήσουν ξανά, δηλαδή να άρετε τη συγκατάθεση.

Σε περίπτωση που δεν έχετε δώσει τη συγκατάθεση σας, μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στην Αρχή. Στην καταγγελία αναφέρετε όσα περισσότερα στοιχεία διαθέτετε για τη στοιχειοθέτησή της, όπως τα προϊόντα ή υπηρεσίες που διαφημίζονται, την εταιρεία που σας καλεί, τον αριθμό τηλεφώνου από τον οποίο σας καλούν, ονοματεπώνυμο του πωλητή, ημερομηνία και ώρα πραγματοποίησης της κλήσης. Για την υποβολή της καταγγελίας μπορείτε να ενημερωθείτε εδώ.

Τα μηνύματα αυτά αποτελούν μια ειδικότερη κατηγορία ανεπιθύμητων διαφημιστικών μηνυμάτων, τα λεγόμενα spam. 

Τα SMS και τα MMS είναι σύντομα μηνύματα που αποστέλλονται προς συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας. Τα SMS περιέχουν κείμενο, ενώ τα MMS μπορεί να περιέχει και εικόνα ή φωνή. Και οι δύο αυτές κατηγορίες μηνυμάτων αποθηκεύονται στο δίκτυο ή στη συσκευή κινητού τηλεφώνου του παραλήπτη έως ότου ληφθούν από αυτόν. Με βάση τον ορισμό του ν. 3471/2006 αποτελούν και αυτά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και για αυτά ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις για την αποστολή τους με τα γνωστά email.